Op 16 maart 2022 worden de gemeenteraadverkiezingen gehouden. Het wordt een spannende tijd voor aspirant-raadsleden en zittende raadsleden in de aanloop naar de verkiezingen. Word ik gekozen of herkozen? En dan? Wat staat je allemaal te wachten als gekozen raadslid. Wat voor raadslid wil je zijn? Ben je een behartiger van de belangen van inwoners, of wil je straks uitsluitend de klachten van inwoners aan de orde stellen? Hoe laat je van je horen?
Voor een antwoord op deze en nog vele andere vragen organiseerde de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden de Online Raadsleden 10-daagse ‘Klaar voor 4 jaar’ die startte op 29 januari en eindigde op 9 februari 2022. Hieronder vind je de presentaties terug (indien beschikbaar gesteld) en de opnames van de plenaire bijeenkomsten.

Hieronder vind je, indien bekend, per dag het programma.

Zaterdag 29 januari - 09.30 – 13.30 uur
Opening door dagvoorzitter. Gevolgd door een plenaire sessie met sprekers Leonie Heres (Bijzonder hoogleraar Integriteit van het Lokaal Bestuur), Eva Wolf (Universitair docent Tilburg University), Pieter Omtzigt (Tweede Kamerlid) en Bahreddine Belhaj (Bestuursvoorzitter Nederlandse Vereniging voor Raadsleden).

09.30 – 10.30 uur - plenaire sessie
Wat is het belang en de betekenis van een sterke gemeenteraad?
Waarom is het belangrijk dat er een sterke gemeenteraad is? Wat is de positie van de raad in de lokale democratie? Hoe en op welke wijze kan de gemeenteraad ervoor zorgen dat het gezag en de invloed van de raad, ten behoeve van de inwoners, kan worden vergroot. Een studiogesprek met verschillende sprekers over het belang en de betekenis van een sterke gemeenteraad.

10.45 - 12.00 uur en 12.15 - 13.30 uur - Workshoprondes

De workshops:
1. Wat voor raadslid kun je het beste zijn?
Spreker: Alinda van Bruggen
Wat voor raadslid wilt u zijn? Bent u een behartiger van de belangen van uw inwoners,
uw partijachterban, uw dorp of wijk? Of wilt u straks uitsluitend de klachten van inwoners aan de orde stellen?
Of verkiest u juist liever een rol om de keuzes van het college uit te leggen? 
De voor- en nadelen van de verschillende rollen worden met u besproken.

2. Hoe beoordeel en toets je raadsvoorstellen? (ws1)Hoe beoordeel en toets je raadsvoorstellen?
Spreker: Dries Bartelink 
Het toetsen en beoordelen van raadsvoorstellen vraagt veel tijd. De Nederlandse Vereniging voor Raadsleden
heeft daarom in samenwerking met de Argumentenfabriek, speciaal een kaart laten ontwerpen om zo in drie stappen
raadsvoorstellen sneller en beter te beoordelen. In deze sessie gaan we dieper in op hoe je raadsvoorstellen het slimste
en het beste kunt toetsen.

3. Hoe stuur je als raad en controleer je effectief?video ‘Huiszoekers zijn buitenstaanders’
Spreker: Igno Pröpper 
Als raadslid leer je dat je drie rollen bekleedt: vertegenwoordiger van het volk, het stellen van kaders en controle uitoefenen.
De raad is echter het hoogste bestuursorgaan en bestuurt dus ook. Wat voor raadslid wil je zijn en hoe wil je als raadslid individueel
en samen de koers van de gemeente bepalen en hoe kun je daarop het beste controle uitoefenen?

4. Hoe kun je effectief debatteren en speechen?
Spreker: Peter van de Geer
Je vindt als raadslid ergens iets van, maar hoe krijg je daarvoor steun van je collegaraadsleden?
Overtuigingskracht is een belangrijke vaardigheid maar in combinatie met (goed) debatteren gaat het om meer dan de optelsom
van argumenten of het vertellen van een vlot verhaal met oneliners. In deze workshop krijgt u te horen wat het belang is van een
combinatie van uitstraling, empathie en inhoud is om effectief het debat te voeren in uw raad.

5. Hoe krijg je grip op de financiën en de begroting?
Spreker: Jan Verhagen
Hoe houd je als raadslid grip op de gemeentefinanciën en hoe kun je je het best voorbereiden op de begrotingsbehandeling?
Tijdens deze interactieve online sessie bieden we raadsleden nieuwe inzichten op dit gebied. We bespreken in deze online sessie
hoe de financiën van gemeenten in elkaar zitten en waar de stuurruimte in de begroting, voorjaarsnota en kadernota’s zit.
Voor wie belangstelling heeft voor de financiële kant van het raadswerk.

Presentaties:
1. Wat voor raadslid kun je het beste zijn?
2. Hoe beoordeel en toets je raadsvoorstellen? (ws1)Hoe beoordeel en toets je raadsvoorstellen? ws1 (ws2)
3. Hoe stuur je als raad en controleer je effectief?video ‘Huiszoekers zijn buitenstaanders’
4. Hoe kun je effectief debatteren en speechen?

Uitzending plenair programma (video)

Maandag 31 januari - 19.30 – 21.00 uur
Rol van de raad bij collegevorming 
Spreker: Ruurd Palstra
Wat zijn de kansen en beperkingen om als raad te kiezen voor een raadsprogramma? Twijfelt u tussen de keuze voor een coalitie- of een raadsprogramma en welke zaken dient u in het proces van collegevorming in de gaten te houden als raadslid?

Presentaties:
Rol van de raad bij collegevormingUitslagen
Poll Rol van de Raad bij collegevorming

Dinsdag 1 februari - 19.30 – 21.00 uur 
Informatievoorziening en geheimhouding
Sprekers: Heinrich Winter en Piet Reitsma
Om het raadswerk goed te kunnen doen is een goede informatievoorziening essentieel. Hoe krijg je de informatie aangeboden en hoe zorg je ervoor dat je als gemeenteraad de goede informatie krijgt als raadslid? Wat zijn de spelregels om sommige stukken geheim te houden? En hoe voorkom je dat je stapels stukken elke week moet doornemen?

Woensdag 2 februari - 19.30 – 21.00 uur
Wat kun je verwachten van griffier, Ombudsman of Rekenkamer?
Sprekers: Sjir Hanssen (Rekenkamer), Jan Prins (Ombudsman) en Martin Sagel (rol van de griffier)
Raadsleden hebben maar beperkt tijd om het raadswerk uit te voeren, ze doen het vaak naast andere bezigheden. Het is daarom van groot belang dat de raad op een goede manier gebruik maakt van zijn hulptroepen, zoals de griffier, de ombudsfunctie en de rekenkamer. We bespreken hoe je deze hulptroepen het beste kunt inzetten en gebruiken?

De sessie zal bestaan uit een algemene opening, waarna de groep zal worden opgesplitst in drie groepen: Rekenkamer, Ombudsman en griffier.

Presentaties:
Wat kun je verwachten van de griffier - Martin Sagel?
Wat kun je verwachten van de ombudsman - Jan Prins?
Wat kun je verwachten van de rekenkamer - Sjir Hanssen?

Donderdag 3 februari - 19.30 – 21.00 uur
Hoe en op welke wijze communiceer je over je raadswerk?
Spreker: Laurens van Voorst  
Communicatie is ontzettend belangrijk als raadslid. Hoe komt je over in de media, maar ook hoe gebruik je zelf social media? Over goede omgang met de pers, het voeren van een permanente campagne, zelfpromotie en fractiediscipline voeren we met elkaar het gesprek. 

Presentatie:
Hoe en op welke wijze communiceer je over je raadswerk?

Vrijdag 4 februari - 11.30- 14.00 uur
Raadsmarkt van ondersteuners
Raadsleden staan er niet alleen voor. Naast de eigen fractie en partij, is er de griffier en de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden als belangenbehartiger en ondersteuner van raadsleden en gemeenteraden. Maar er zijn ook vele anderen die zich presenteren tijdens deze raadsmarkt van ondersteuners.

Programma
11.30 uur: Plenaire opening
11.35 uur: Eerste ronde raadsmarkt
12.25 uur: Pauze
12.35 uur: Tweede ronde raadsmarkt
13.25 uur: Plenaire afsluiting

Aanwezige organisaties
Van 11.35 tot 12.25
Nederlandse Vereniging voor Raadsleden – Lisanne Spanbroek
Nederlandse Vereniging van Rekenkamers & Rekenkamercommissies – Jan Lunsing
VNG – Frank Speel 

Van 12.35 tot 13.25
Nederlandse Vereniging voor Raadsleden – Maurice Hartsink
De Nationale Ombudsman – Jan Prins
Vereniging van Griffiers - Hester den Oudsten

Presentaties:
Presentatie Hester den Oudsten
Beslisboom griffie
Presentatie Frank Speel

TOP

Zaterdag 5 februari - 09.30 - 12.15 uur
Er zijn 2 workshoprondes. De eerste ronde is van 09.30 - 10.45 uur en de 2e ronde van 11.00 - 12.15 uur. 

De workshops:

1. Hoe krijg je grip en controle op de regio?
   Sprekers: Nanda van Doremalen en Marcel Boogers
   Voor raadsleden zijn de afspraken die in de regio worden gemaakt vaak een ver-van-mijn-bed-show.
   Hoe kun je als raadslid de koers bepalen en controle houden op dat wat in de regio over belangrijke
   beleidsterreinen wordt afgesproken. In deze sessie bespreken de mogelijkheden om je invloed als raadslid te versterken. 
2. Welke rol heb je als raadslid op veiligheidsonderwerpen?  
   Spreker: CCV 
   Veiligheidszaken zijn geen exclusief domein van burgemeester en politie. Raadsleden hebben
   een belangrijke rol om over alle veiligheidszaken (cameratoezicht, toezicht op evenementen, inzet van
   politiesterkte) wat te vinden en daarover met de burgemeester afspraken te maken. Dat begint met het
   Integraal Veiligheidsplan (IVP) dat vlak na de raadsverkiezingen moet worden gemaakt. Waar je moet als raadslid op letten? 
3. Hoe en wanneer zet je welke instrumenten in als raadslid?
   Spreker: Avelien Haan
   Als raadslid vertolk je de emoties en opvattingen van inwoners in de raadszaal. Je kunt dat doen door het
   woord te vragen, maar je hebt een groot aantal instrumenten ter beschikking om zaken aan de orde te stellen
   en beleid bij te sturen. Welke instrumenten je wanneer inzet, bespreken we in deze sessie. 
4. Voorzitter van de raad en vicevoorzitter van de raad
   Spreker: Job van Meijeren
   De burgemeester is de voorzitter van de raad en wordt feitelijk door de raad gekozen. Wat is de rol van de raad
   en van raadsleden bij de keuze van de burgemeester? Welke voor- en nadelen zijn er met de burgemeester als voorzitter van de raad?
   En welke mogelijkheden heb je om een raadslid als vicevoorzitter van de raad aan te wijzen en wanneer doe je dat?
   Een sessie over praktische en algemene kanten van wie het gezicht en het boegbeeld van de raad kan zijn. 

Presentaties:
Hoe krijg je grip en controle op de regio?
Motie GR Grip 1 oproep aan griffiers synchroniseren agenda
Motie GR Grip 2 Transparantie van bestuur
Motie GR Grip 3  inititiatief raadskring Regio Rivierenland
Motie GR Grip 4 informatievoorziening vanuit colleges
Position paper raadskring regio rivierenland
Hoe en wanneer zet je welke instrumenten in als raadslid?
Voorzitter van de raad en vicevoorzitter van de raad

Maandag 7 februari - 19.30 – 21.00 uur
Hoe ga je als raadsleden met elkaar om in de raad?
Sprekers: Titus Visser en Letty Demmers
Als raadslid vertegenwoordig je je eigen partij en opvattingen in de gemeenteraad. Hoe en waarom is het belangrijk dat je als raadsleden er ook voor zorgt dat de raad invloed heeft en gezag krijgt? Hoe belangrijk is het hoe je met elkaar omgaat? Wat zijn de tips en adviezen om als raadsleden de samenwerking te zoeken?

Presentatie:
Hoe ga je als raadsleden met elkaar om in de raad?

Dinsdag 8 februari - 19.30 – 21.00 uur
Het belang van samendoen en de noodzaak van conflicten
Spreker: Eva Wolf
In het openbaar bestuur bestaat een sterke neiging om conflicten te negeren, maar dat wil niet zeggen dat die er niet zijn. Conflicten worden vaak gezien als problematisch. Je kunt ze echter ook omarmen en beschouwen als iets wat hoort bij een gezonde democratie. In deze sessie komen vragen aan de orde over het belang van het escaleren van conflicten en wat is ‘goede’ weerstand?

Presentatie:
Het belang van samendoen en de noodzaak van conflicten

Woensdag 9 februari - 19.00 – 20.30 uur
Afsluiting - Gezag van de gemeenteraad in de nieuwe raadsperiode
Bestuurders klagen dat de raad versplintert. Bestuurders klagen ook dat er zoveel partijen zijn in de gemeenteraad. Een studiogesprek over de bedreigingen voor de gemeenteraad en de kansen om als hoogste bestuursorgaan van de gemeente gezag en invloed terug te winnen.
Dagvoorzitter Henk Bouwmans (Directeur Nederlandse Vereniging voor Raadsleden) gaat in gesprek met Hanke Bruins Slot (Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties), Marcel Boogers (Hoogleraar regionaal bestuur Universiteit Twente), Liza Mügge (Universitair hoofddocent Politicologie Universiteit van Amsterdam) en Bahreddine Belhaj (Bestuursvoorzitter Nederlandse Vereniging voor Raadsleden). Er is ook een gesproken column van Laurens van Voorst (Raadslid in Meijerijstad).

Uitzending van de afsluiting (video)

TOP

De logistieke organisatie is in handen van VNG Connect. Voor vragen kan je contact opnemen via 070 - 373 84 58 of via vngconnectcongressen@vng.nl.